Heimat - Fernweh

Heimat is me al honderd keer aangeraden en geldt zo'n beetje als de meest beroemde Duitse serie van de laatste vijftig jaar. De serie volgt het wel en wee van een dorp in Hunsrück, een Duitse streek bij Luxemburg. De eerste aflevering (Fernweh) gaat over de jaren 1919-1928.

Paul in het midden, met links zijn radio. Eduard met touw van fototoestel.

Techniek is een belangrijk thema. De dromerige Paul komt terug uit de loopgraven en vat een obsessie op voor radio's. Zijn broer Eduard heeft de fotografie ontdekt. Hun moeder interpreteert de ontdekking van de bacil op geheel eigen wijze, de burgemeester rijdt nieuwerwets in een auto en op een dag landt in een weiland een vliegtuig.

Daarnaast veel aandacht voor het dagelijks leven: verliefdheden, roddels en pesterijen, een gezamenlijke picknick (zie foto). Mondjesmaat duiken maatschappelijke thema's op: antisemitisme, seksisme, de wrok over Versaille.

Ik moest wennen aan de stijl van de film. De beelden zijn nu eens in kleur, dan weer zwart-wit, wat me aanvankelijk als een zinloos en hinderlijk experiment voorkwam. Later vatte ik het op als een leuke afwisseling tussen "gewoon" realisme (kleur) en historisch realisme (zwart-wit). Ik moest ook wennen aan de losse structuur, zonder strakke verhaallijnen, soms met fragmentarische dialogen. Uiteindelijk voelde Fernweh als een poëtisch en uitgebalanceerd geheel.

De titel slaat overigens op Paul, die thuis niet meer echt aardt na zijn deelname aan WOI: de verte blijft aan hem trekken.